Μουσείο, Αρχαιολογικό Απειράνθου Νάξου

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Απειράνθου ιδρύθηκε το 1960, με πρωτοβουλία των κατοίκων του χωριού. Στεγάζεται σε μια μικρή αίθουσα στον κεντρικό δρόμο του χωριού και, παρ’ ότι ο τρόπος έκθεσης των ευρημάτων δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστικός, αξίζει τον κόπο να το επισκεφθείτε, γιατί η συλλογή του περιλαμβάνει μοναδικά ευρήματα της πρωτοκυκλαδικής εποχής. Πρόκειται για μια σειρά από πλάκες σκουρόχρωμου μαρμάρου που φέρουν παραστάσεις ανθρώπων και ζώων και βρέθηκαν στο λόφο που ονομάζεται Κορφή τ’ Αρωνιού, στην ανατολική ακτή της Νάξου, κοντά στον Πάνορμο. Οι παραστάσεις είναι επίκρουστες, έχουν φτιαχτεί δηλαδή με την κρούση κάποιου μεταλλικού εργαλείου πάνω στην πέτρα. Στα σημεία που έχει κρουστεί η πέτρα έχει πιο ανοιχτό χρώμα, και με αυτό τον πρωτόγονο τρόπο σχηματίζεται η παράσταση. Τα περιγράμματα των μορφών δεν είναι σαφή και χρειάζεται λίγη προσπάθεια για να ξεχωρίσει κανείς τις σκηνές που παριστάνονται, αξίζει όμως τον κόπο να προσπαθήσετε, γιατί οι παραστάσεις αυτές είναι οι μοναδικές τέτοιου είδους που έχουν σωθεί. Στις δέκα συνολικά πλάκες που σώζονται, θα δείτε κυρίως σκηνές κυνηγιού, με ανθρώπους να κυνηγούν αιλουροειδή ή αιγοειδή. Το καταλαβαίνουμε από τα βέλη που κρατούν στα χέρια τους οι ανθρώπινες μορφές, ενώ σε μία από τις πλάκες απεικονίζεται και ένας σκύλος. Μία από τις πλάκες απεικονίζει χορευτές, ενώ δύο άλλες φέρουν παραστάσεις πλοίων. Οι μορφές αποδίδονται με τρόπο σχηματικό, σχεδόν πρωτόγονο, που θυμίζει τις προϊστορικές βραχογραφίες που έχουν βρεθεί σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Για τη σημασία των παραστάσεων αυτών έχουν γίνει πολλές υποθέσεις, οι περισσότερες από τις οποίες συγκλίνουν στο ότι έχουν κάποια θρησκευτική ή τελετουργική σημασία. Στην υπόλοιπη αίθουσα μπορείτε να δείτε ακόμη μαρμάρινα ειδώλια, λεπίδες οψιανού, χάλκινα εγχειρίδια και εργαλεία της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Από τα εκθέματα των ιστορικών χρόνων αξίζει να προσέξετε μια ομάδα πήλινων ειδωλίων, τα λυχνάρια και ένα πολυπρόσωπο αναθηματικό ανάγλυφο. Μαρμάρινη πλάκα, με επίκρουστες παραστάσεις χορευτών, της 3ης χιλιετίας π.Χ. Πρωτοκυκλαδικό αγγείο (3.200-2.300 π.Χ.) από το Αρχαιολογικό Μουσείο Απειράνθου.